Znaczenie relaksu
Autor: Inga Popek
Sztuka autodyscypliny psychicznej, zmniejsza niekorzystne napięcia emocjonalne, które osłabiają nasze poczucie sprawności. Umiejętności racjonalnego wypoczynku dające stan odprężenia i spokoju wewnętrznego, pozwalają chronić przed urazami i przeciążeniem najwyżej wyewoluowaną żywą materię, tj. mózg.
Reakcje wegetatywne pojawiają się nie tylko pod wpływem bodźców fizycznych, czy chemicznych, ale również pod wpływem bodźców psychicznych. Choroby psychosomatyczne, podobnie jak nerwice, polegają na patologicznych odczynach na urazowe bodźce, często wypływające z reakcji na niektóre przedmioty, czy określone sytuacje. Zdarza się, że przeżycie wywołujące np. reakcję lękową, reakcję obawy, reakcję agresywną albo depresyjną, miało miejsce przed kilku, czy nawet dziesiątkami lat. Kiedy jednak analogiczna sytuacja powtórzy się w czyimś opowiadaniu, w treści czytanej książki albo oglądanym filmie, wówczas mogą pojawić się u nas niezwykle silne reakcje emocjonalne.
Relaks jest więc dowolnym rozluźnieniem określonych mięśni.
Empirycznie zostało stwierdzone, że rozluźnienie napięcia mięśniowego daje w konsekwencji stan równowagi emocjonalnej i uspokojenie reakcji wegetatywnych.
W okresie pierwszych doświadczeń z zastosowaniem relaksu w psychoterapii, popularna i szeroko zalecana była metoda leczenia snem. We śnie, bowiem, następuje regeneracja wyższych czynności nerwowych, umożliwiających człowiekowi odzyskanie równowagi psychicznej i bardziej optymistycznego nastroju. Żeby móc zasnąć, trzeba najpierw uwolnić się od niepokojących napięć psychicznych, które mobilizują świadomość, uwolnić od stanów emocjonalnych wywołanych sytuacją aktualnie niepokojącą.
Jak się relaksować ?
2-3 razy głęboko odetchnąć, a następnie starać się wygasić w świadomości wszelkie aktualne tematy myślowe z wyjątkiem jedynej pozostawionej intencji - zupełnego odprężenia się psychicznego. Niekiedy mimowolny tok myśli mógłby zmącić tę jedyną intencję. Żeby temu zapobiec, dobrze jest w wyobraźni przedstawić sobie jakiś nie budzący silniejszych emocjonalnych reakcji widok, np. kwitnącego sadu, plaży, morza, łąki, lasu czy pogodnego nieba To nie tylko uspokaja, ale, co najistotniejsze, wywołuje stan zupełnego rozluźnienia wszystkich mięśni szkieletowych, grzbietu, brzucha, szyi, karku, mięśni mimicznych twarzy, nawet języka i podniebienia. Zupełne odprężenie mięśniowe daje natychmiast pogłębienie się spokoju psychicznego, poczucie przyjemnej ociężałości fizycznej i senności.
To uczucie spokoju podtrzymuje się autosugestywnym myślowym konstatowaniem w rodzaju:
,,- jestem zupełnie odprężony - doskonale wypoczywam jest
mi przyjemnie - spokojnie - czuję jak odchodzi ode
mnie całe znużenie - jest mi dobrze" ...
Wystarczy 7 minut pozostawania w stanie relaksu, żeby odprężenie mięśniowe dało pełne odprężenie psychiczne.
Po upływie czasu przeznaczonego na relaks (7-10 minut) należy sugestywnie wyprowadzić się z tego stanu - np. skierowanym do siebie mobilizującym myślowym monologiem: -
"Wypocząłem znakomicie, a teraz do działania! - Czuję się
świetnie!"
Kto raz osiągnie stan relaksu i odczuje dobrodziejstwo odzyskania dobrego poczucia fizycznego i psychicznego, pełnej chęci do życia i pracy, ten na pewno wprowadzi relaks do swojego programu dnia, a w każdym razie często będzie z tej metody korzystał, gdyż gwarantuje ona wydobycie się ze stanu znużenia, zdenerwowania, depresji, lub apatii.
Stan autogennego treningu jest podobny do stanu hipnozy, choć świadomość jest zachowana. Świadomość w fazie autogennego treningu jest ograniczona do poczucia istnienia, egzystencji i - jeśli sugestie dotyczące ogólnego podmiotowego poczucia są pozytywne - to istotnie pacjent w tym stanie odczuwa bardzo dobrze subiektywne poczucie sprawności psychicznej i fizycznej, a więc zdrowia. Poczucie to pozostaje przez czas dłuższy, a jednocześnie różne zaburzone funkcje narządów organizmu wracają do normy.
Zasady stosowania relaksu.
1. Utrzymanie ciała w pozycji nieruchomej i wygodnej (najlepsza jest pozycja leżąca, można jednak poddać się relaksowi w pozycji siedzącej, a nawet, choć jest to sposób najmniej doskonały - stojąc);
2. Zwolniony, swobodny i rytmiczny oddech (dostosowany do swoistego indywidualnego rytmu oddychania danej osoby), np. wdech 4 s, wydech 4 s, stosowany przez pewien czas, w celu uspokojenia oraz dotlenienia ustroju;
3. Odwrócenia uwagi i myśli od wszelkich rozpraszających bodźców z otoczenia działających na zmysły i utrudniających koncentrację, np. postaci ludzkich, odgłosów ulicy, zapachów itp. (proces odwracania uwagi i myśli od bodźców wzrokowych ułatwia zamknięcie lub zmrużenie oczu w czasie wykonywania relaksu; również wszelkie części odzieży uwierające i hamujące obieg krwi, jak pasek, kołnierzyk itp. powinny być rozluźnione w czasie wykonywania ćwiczeń);
4. Całkowite rozluźnienie całego ciała drogą autosugestii. Koncentrując się kolejno na poszczególnych częściach ciała, powtarzamy sugestywnie w myśli:
"maja głowa jest bezwładna, moja głowa jest zupełnie bezwładna, jest ciężka, jest tak ciężka, że nie mogę jej unieść, moja szyja jest bezwładna, jest zupełnie bezwładna i ciężka, moja prawa ręka jest bezwładna,
moja prawa ręka jest zupełnie bezwładna, jest ciężka, jest tak ciężka, że nie mogę jej unieść" itp., aż do zupełnego rozluźnienia mięśni całego ciała i całkowitego bezwładu;
5. Całkowita kontrola nad procesami myślenia, aż do ustania myślenia o czymkolwiek. Myśl powinna ustać, jak gdyby zawisnąć w próżni. Stan uzyskany po całkowitym rozluźnieniu mięśni oraz ustaniu myślenia charakteryzuje się pełnym odprężeniem psychofizycznym.
Wzmożone napięcia psychiczne piętno naszych czasów zakłócają prawidłowy przebieg procesów myślenia i działania. Nic dziwnego, że coraz trudniej nam koncentrować myśl, opanowywać lub odreagowywać nadmierne wzburzenia, podejmować decyzję.
Przedstawione sposoby osiągnięcia stanu odprężenia i spokoju wewnętrznego metodą relaksacji oraz sposoby złagodzenia cierpień psychosomatycznych za pomocą metody autogennego treningu powinny przyczynić się do złagodzenia ubocznych skutków współczesnej cywilizacji.
Psychologia w biznesie Uwolnij się od zaburzeń lękowych
Licencjonowane artykuły dostarcza Artelis.pl.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz